سودآوري صنعت پرورش بوقلمون

 نخستين بار بوقلمون در مكزيك توسط جهانگردان اروپايي مشاهده شد. آن ها اين پرنده را با خود به اروپا بردند. پس از آن در ايتاليا، فرانسه و انگلستان بوقلمون پرورش داده شد. با كشف آمريكا مهاجران به خوبي با اين پرنده و مزه آن آشنايي داشتند بنابراين به سرعت پرورش و مصرف بوقلمون در آمريكا گسترش يافت به طوري كه هم اكنون ايالات متحده و اتحاديه اروپا به ترتيب اولين و دومين توليدكننده و نيز مصرف كننده گوشت بوقلمون در دنيا هستند.

در ايران نيز تا پيش از دوره صفويه بوقلمون يافت نمي شد و اولين بار ارامنه اي كه براي تجارت از ايران به اروپا رفتند، بوقلمون اهلي را با خود به ايران آوردند و آن را به شاه عباس تقديم كردند و بعد به دستور شاه، تخم بوقلمون در خانه هاي ارامنه تقسيم شد تا آن ها به پرورش اين پرنده بپردازند.

امروزه با گذشت سال ها با پيشرفت علوم ژنتيك، تغذيه و مديريت و تاثير آن ها بر پرورش بوقلمون سبب شد تا پرورش بوقلمون از حالت سنتي خارج شده و نوع جديدي از بوقلمون هاي صنعتي به وجود آيد كه گوشت آن حاوي پروتيين زياد و چربي و كلسترول كم تري است.

فعاليت بیش از 25 واحد پرورش بوقلمون

هم اكنون بیش از 25 واحد پرورش بوقلمون در كشور با ظرفيت 95 هزار قطعه در حال فعاليت هستند.
پرورش بوقلمون از گذشته هاي دور به صورت سنتي بوده و هم اكنون 1/7 ميليون قطعه بوقلمون بومي در كشور وجود دارد كه سالانه 10 هزار تن گوشت توليد مي كنند. پرورش بوقلمون به روش سنتي از سال 1380 شروع شده و تا پايان برنامه چهارم توليد گوشت بوقلمون به 100 هزار تن خواهد رسيد.
 ميزان توليد بوقلمون صنعتي را در كشور يك هزار و 700 تن در سال ذكر كرد. از سوي ديگر براساس گزارش روابط عمومي صندوق بيمه محصولات كشاورزي براي نخستين بار در كشور، طرح آزمايشي بيمه بوقلمون گوشتي در سال زراعي 85586 توسط اين صندوق اجرا مي شود.

مدت قرارداد بيمه بوقلمون از يك روزگي تا پايان 18 هفتگي است و صندوق بيمه خسارت هاي ناشي از سوانح طبيعي و قهري و همچنين امراض عمده بوقلمون و خسارت هاي ناشي از حذف كانون را در مدت قرارداد تحت پوشش بيمه قرار مي دهد.

افزايش 25درصدي مصرف گوشت بوقلمون

مصرف گوشت بوقلمون در كشور ما نسبت به سال گذشته 20 تا 25 درصد رشد يافته است.
در حال حاضر بوقلمون از كشور كانادا و انگلستان به صورت جوجه يك روزه به كشور ما وارد مي شود به طوري كه هر جوجه يكروزه 130 گرمي با قيمتي بين 3000 تا 3500 تومان در اختيار پرورش دهندگان اين پرنده قرار مي گيرد.جوجه هاي بوقلمون ايراني نسبت به نوع كانادايي آن داراي ضعف هاي نژادي هستند. در پاهاي اكثر_ جوجه بوقلمون هاي ايراني بعد از چند روز زخم هاي عفوني مشاهده مي شود، از اين رو نگهداري آن ها در مقايسه با جوجه هاي يكروزه كانادايي چندان مقرون به صرفه نخواهد بود.

به طور كلي بوقلمون ها از دو نژاد برنز آمريكاي شمالي و سفيد هلندي تشكيل مي شوند كه در حال حاضر بوقلمون هاي نژاد برنز وحشي بيش تر با مقاصد تجاري توليد مي شوند كه از علت هاي اصلي آن مي توان به سينه پرگوشت و پهن اين نمونه اشاره كرد. وزن متوسط بوقلمون در سنين بلوغ در نژاد درشت جثه نر حدود 10 تا 18 كيلوگرم و ماده اين نژاد بين هشت تا 16 كيلوگرم و در نژادهاي ريز جثه نر حدود هشت كيلوگرم و ماده حدود پنج كيلوگرم است.

 تبديل تخم به جوجه در بوقلمون 28 روز طول می کشد و وزن يك بوقلمون گوشتي ظرف مدت يك هفته به دو برابر مي رسد و در سن چهار هفتگي 40 بار سنگين تر از روز اول مي شود و در طول دوره پرورش 14 تا 18 هفتگي به وزن مطلوب جهت كشتار مي رسد.
 فضاي موردنياز براي پرورش و نگهداري 10 بوقلمون دوماهه يك مترمربع می باشد و براي هر 10 بوقلمون سه ماهه دو مترمربع و از چهارماهگي به بعد 5/2 متر مربع بايد در نظر گرفته شود.
 

65 هزار تومان سرمايه موردنياز براي پرورش هر بوقلمون با وزن کشتار 18 کیلوگرمی

40 درصد گوشت بوقلمون قرمز و 60 درصد آن گوشت سفيد است و به طور كلي از هر بوقلمون آماده براي كشتار 65 درصد گوشت به دست مي آيد.
علاوه بر گوشت بوقلمون كه از ارزش غذايي بالايي برخوردار است، چرم خام حاصل از پاهاي اين پرنده نيز براي تيكه دوزي روي انواع كيف و كفش مورداستفاده قرار مي گيرد.
 نيازهاي تغذيه اي بوقلمون برحسب سن متغير است. همچنان كه سن اين پرنده افزوده مي شود نيازهاي پروتييني، ويتاميني و مواد معدني بدن اين حيوان كاهش مي يابد و بر نيازهاي آن به مواد انرژي زا افزوده مي شود.
پرورش بوقلمون از جمله فعاليت هايي است كه تجربه، آگاهي و دانش بالايي را طلب مي كند و فعاليت در اين زمينه براي افراد آگاه و با تجربه قطعاً سودآور خواهد بود.

قيمت ها در بازار بوقلمون
لیست قیمت جوجه یکروزه بوقلون و فرآورده های بوقلمون به شرح ذیل میباشد، قیمتها بر اساس سه ماهه دوم سال 91 بوده و با توجه به نوسانات ممکن است در تاریخ حاضر برخی از قیمتها تغییر کرده باشد.

بوقلمون زنده هر کیلوگرم : 59500 ریال

لاشه کامل بوقلمون هر کیلوگرم : 77000 ریال

جوجه یکروزه بوقلمون با توجه به نوع نزاد : از 65000 ریال تا بیش از 130000 ریال

وضعيت توليد و تجارت گوشت بوقلمون در جهان و دورنماي آن.  

با توجه به آخرين برآوردها از ميزان توليد، تجارت و مصرف گوشت بوقلمون که توسط usda گزارش گرديده نتايج پيش بيني شده تا حدي نگران کننده مي باشد. اگر چه اين داده ها تمام کشورها را شامل نمي شود اما بررسي آمارها در کشورهائي که نقش اساسي را در اين صنعت ايفا مي کنند حاکي از آن است که اين صنعت در بهترين وضعيت در حالت سکون قرار دارد.
گرچه در خلال سالهاي 2001 تا 2004 تغييرات جزئي در توليد گوشت اين پرنده در حد متوسط 9/4 ميليون تن مشاهده مي شود، اما بر اساس پيش بيني هاي ميزان مصرف در کشورهاي عمده اين صنعت، در سال 2004 توليد گوشت بوقلمون به رکورد خوبي در جهان خواهد رسيد.
البته شايان ذکر است که توليد گوشت بوقلمون در اتحاديه اروپا (15 کشور) به طور مشخصي تنزل داشته است به طوريکه از ميزان 83/1 ميليون تن در سال 1999 به حدود 71/1 در سال 2003 رسيده و پيش بيني مي شود امسال شاهد نزول بيشتري تا حدود 69/1 ميليون تن باشيم.
اما خوشبختانه با اين وجود توليد بزرگترين توليد کننده جهان (آمريکا) همچنان رو به افزايش است و رقم توليد گوشت بوقلمون در اين کشور از ميزان 37/2 در سال 1999 به حدود 56/2 ميليون تن در سال گذشته رسيده است و به نظر مي رسد امسال نيز توليد آمريکا با رشد خود به حدود 3 ميليون تن برسد که در اينصورت ميزان سهم توليد جهاني آمريکا به مرز 52% خواهد رسيد (در 5 سال گذشته اين رقم حدود 50% بوده است.)
علاوه بر کشور آمريکا، در برزيل نيز ميزان توليد افزايش چشمگيري داشته است به طوريکه از رقم 115000 تن در سال 99 به حدود 210000 تن در سال 2003 رسيده است.

در کشور لهستان و مجارستان نيز افزايش توليد مشاهده مي شود. هر دوي اين کشورها از پتانسيل گسترش توليد خوبي برخوردار هستند. اين رشد ناشي از دو عامل ازرش پائين غذا در اين کشورها و مجاورت آنها با بازار اروپا است.
تجارت جهاني گوشت بوقلمون خيلي مهيج نيست و کل پيش بيني امسال و تمام حجم صادرات سه سال گذشته بين 590000 تن تا 625000 تن بوده است. تنها صادر کننده عمده آمريکا و اتحاديه اروپاست. اين دو سهم زيادي از تجارت جهاني بوقلمون را دارا هستند اما علائمي هست که نشان مي دهد برزيل مي تواند يک مدعي بر سر راه صادرات آمريکا باشد. غذاي مصرفي و کارگر ارزانتر و نرخ ارزان تبديل ارز باعث اين پيش بيني شده است.
در اين صورت صادرات برزيل افزايش خواهد يافت به طوريکه از رقم 26000 تن در سال 99 به رقم تقريبي 110000 تن در امسال خواهد رسيد. همچنين بر اساس يک پيش بيني در 8 سال آينده اين رقم به حدود 200000 تن خواهد رسيد.
از سوي ديگر تنها 3 کشور عمده وارد کنندهئ گوشت بوقلمون هستند که عبارت اند از: مکزيک، اتحاديه اروپا، و روسيه.
نکته ديگر آن است که تنها در چند کشور معدود مصرف گوشت بوقلمون داراي رشد مي باشد. در اروپا مصرف اين گوشت با توجه به آمار سالهاي گذشته بدون افزايش يا کاهشي به نظر مي رسد و در حالت سکون است.
همچنين با توجه به پتانسيلهاي موجود آمريکا گسترش اين صنعت در آنجا نيز به طور مشخص محدود خواهد بود. از جمله اين محدوديتها مي توان به وجود گوشتهاي متنوع با قيمتهاي رقابتي در بازار آمريکا و اين نکته که نسبت مصرف گوشت به ازاي هر نفر از گذشته بالا بوده است اشاره داشت.
در انتها جداول زير اطلاعات کامل تري در مورد توليد و عرضه و تقاضا در سطح جهان را نشان مي دهند: 
 

بوقلمون در طبقه بندی حیوانات از خانواده مله اگرینه (melegrine )و جنس مله اگریس ( meleagrinae ) میباشد در این جنس سه گونه وجود دارد که عبارتند از مکزیکی آمریکایی و هندو راسی دو گونه اول اجداد بوقلمون های فعلی بوده ولی گونه سوم هنوز به صورت وحشی باقیمانده است .
بوقلمون از کشور مکزیک به تمام جهان راه یافته در حالی که از نام آن اینگونه به نظر میرسد که منشا آن کشور ترکیه ( turkey ) است .

بوقلمون پرنده ایست که دارای جثه ای نسبتا درشت میباشد . بطور معمول وزن متوسط این پرنده در سنین بلوغ در نژاد درشت جثه نر حدود 10 تا 14 کیلوگرم و ماده این نژاد بین 7 تا 8 کیلوگرم و در نژادهای ریز جثه نر حدود 8 کیلوگرم و ماده حدود 5 کیلوگرم است . چنانکه ملاحظه میشود وزن جنس ماده در هر دو نژاد بمقدار قابل ملاحظه ای کمتر از نرهای همان نژاد است و شکل جنس ماده نیز ظریف تر و باریک تر از پرنده نر است .

سر حیوان نسبت به جثه ، در مقام مقایسه با سایر پرندگان ، کمتر از متوسط است و پوشیده از پوستی چین و کرکدار میباشد . در عقب سوراخ های بینی در جنس نر زائده ای گوشتی شکل وجود دارد که در حال عادی قریب به 5سانتی متر و در مواقع تظاهرات و تمایلات جنسی به 10 سانتی متر میرسد . معتقدند که این زائده و سایر زوائد ریز و درشت گوشتی که در قسمت های بدون پر یا کم پر حیوان وجود دارد نوعی وسیله حسی و مظهر واکنشهای حسی حیوان است . زیر گردن بوقلمون نیز پرده ای گوشتی شبیه به غبغب مشاهده میشود . پوست پشت سر حیوان از جمله زائده بزرگ در مواقع ابراز تمایلات حسی بخصوص جنسی، رنگهای مختلف به خود میگیرد ولی در حالت عادی قرمز گلی رنگ است .

در روی سینه بوقلمون ها دسته ای موی سخت وجود دارد که رشته های آن مانند سیم های فولادی نازک به نظر میرسد . این موها در سنین 2 تا 3 سالگی بدین شکل ظاهر میشوند . در جنس نر پرهای دم به علت داشتن عضلات نسبتا قوی میتواند بصورت چتر ( بخصوص در مواقع ابراز تمایلات جنسی ) درآید که بوقلمون نیز مانند طاووس از این نظر شهرت دارد .

ویژگیهای ژنتیکی بوقلمون صنعتی

 تخم بوقلمون به رنگ قهوهای مایل به زرد با لکه های قهوه ای و بزرگتر از تخم مرغ میباشد . دوره انکو باسیون تخم ( تبدیل تخم به جوجه ) در بوقلمون 28 روز است . وزن یک بوقلمون گوشتی ظرف مدت یک هفته به دوبرابر میرسد و در سن 4 هفتگی 40 بار سنگین تر از روز اول است هر جوجه بوقلمون نر گوشتی 40 کیلوگرم غذا میخورد تا به وزن 16 کیلو گرم برسد امروزه بکار گیری روشهای مدرن پرورش بوقلمون گوشتی زمان بهره دهی و ضریب تبدیل غذایی را در آنها کاهش داده است بوقلمون های ماده را معمولا تا سن 14 هفتگی و رسیدن به وزن 5/7 کیلو گرم پرورش میدهند . در حالیکه بوقلمون های نر تا سن 20 هفتگی و رسیدن به وزن 16 کیلوگرم نگه داشته میشوند .

 

بوقلمون ماده معمولا به صورت لاشه کامل به فروش میرسد در حالیکه بوقلمون های نر اغلب به صورت فراورده های گوشتی نظیر سوسیس ، کالباس ، ژامبون ، همبرگر و .... نیز عرضه میگردد یک بوقلمون ماده 7.5 کیلویی حدود 60% گوشت سفید ( عمدتا در قسمت سینه ) و 40 % گوشت قرمز دارد . هر دو لاشه نر و ماده بصورت قطعات کوچکتر بسته بندی شده ، تازه یا منجمد تهیه و توزیع میگردند .

اطلاعات رشد و ضرایب اقتصادی بوقلون نژاد نیکولاس BUT 9  جنس نر

اطلاعات رشد و ضرایب اقتصادی بوقلون نژاد نیکولاس BUT 9  جنس ماده

 مدیریت پرورش بوقلمون

مساحت کف آشیانه:تا 8 هفتگی برای هر 10جوجه بوقلمون یک متر مربع کافی است . از هشت هفتگی تا دوازده هفتگی برای هر 10 جوجه بوقلمون 2 متر مربع و از دوازده هفتگی تا شانزده هفتگی برای هر 10 بوقلمون جوان 2.5 متر مربع باید در نظر گرفته شود . برای بوقلمون های جوان ( نروماده ) در حال رشد در محیط محدود هر بوقلمون 4/0متر مربع لازم است . اگر افراد گله تماما نر باشند برای هر بوقلمون 0.5 متر مربع و چنانچه تماما ماده باشند برای هر بوقلمون 0.3 متر مربع کافی خواهد بود . برای بوقلمون های سبک وزن و بوقلمون هایی که در سیستم بسته ( با شرایط تحت کنترل ) پرورش میشوند مساحت کف لانه باید چیزی کمتر از ارقام بالا باشد .

نور رسانی: در دو هفته اول زندگی نور باید بقدر کفایت در آشیانه وجود داشته باشد تا جوجه ها غذا و آب را ببینند و دچار عدم تغذیه نشوند . 10 الی15 شمع چراغ باید شبانه روز روشن باشد ، بدین معنی که لامپ های 200 واتی با فواصلی حدود 3متر مستقر شوند . یک چراغ 5/7 تا15 واتی باید در داخل و زیر هر دستگاه مادر قرار داده شود . پس از دو هفته اول در آشیانه های پنجره دار شب ها لامپ های نیم شمعی کافی خواهد بود . نورهای ضعیف در این سن از ترس ، روی هم ریختن و اضطراب جلوگیری میکند .

وسایل دان خوری : از سه هفتگی تا عرضه به بازار باید دان خوری های بزرگ برای بوقلمون های جوان تهیه نمود ، بطوری که عمق دانخوری 10 سانتی متر و طول دانخوری 7 الی 8 سانتی متر برای هر قطعه بوقلمون باشد . از دانخوری لوله ای آویزان نیز میتوان استفاده نمود . در سیستم دانخوری لوله ای برای اینکه میزان طول متناسب آن چیست قطر دانخوری را در 43/4 ضرب میکنیم . اگر دانخوری آنقدر عریض ساخته شده باشد که جوجه ها از هر دو طرف دانخوری بتوانند استفاده کنند ، در این صورت طول واقعی دانخوری دو برابر طول ظاهری آن باید به شمار آید . بدین ترتیب یک متر از این نوع دانخوری دو متر محسوب خواهد شد .

آبخوری : آب آشامیدنی جوجه بوقلمون ها را میتوان هم با آبخوری های شیشه ای و هم با آبخوری های اتو ماتیک تامین نمود . از روز اول تا سه هفتگی ، هر یکصد قطعه بوقلمون باید به سه آبخوری 5 تا 10 لیتری چشمه ای دسترسی داشته باشند . از سه هفتگی تا عرضه به بازار برای هر یکصد قطعه بوقلمون دو آبخوری چشمه ای 15 تا 20 لیتری لازم است . برای هر یکصد قطعه بوقلمون جوان باید 10 سانتی متر آبخوری اتوماتیک در نظر گرفت . تغییر در کیفی و کمی آبخوری و دانخوری باید بسیار تدریجی باشد ، بطوری که بوقلمون را از خوردن آب و دان نسازد .